Vanaf deze week start een grootschalige pilot van Urgenda met het onderzaaien van klavers onder gangbaar graan. Deze vergeten landbouwmethode draagt bij aan het verminderen van de stikstofdruk in de landbouw, brengt belangrijke vogelhabitat terug en draagt bij aan klimaat- en biodiversiteitsdoelen. Akkerbouwers krijgen 75% korting op speciale klavermengsels zodat zij (kunst)mestgebruik kunnen reduceren en de bodem verbeteren. Het animo in de akkerbouw is groot.
Afgelopen jaar werkte Urgenda samen met landbouwadviseur Sander Bernaerts en vogelexpert Ben Koks aan een onderzoek naar de mogelijkheden om klavers in te zaaien onder gangbaar graan. Twintig akkerbouwers, waaronder twee proefbedrijven, deden mee. De resultaten waren zo positief dat de klavermengsels nu met 75% korting worden aangeboden aan akkerbouwers in het hele land via de campagne 1001ha.
Nieuwe oude methode
Klavers onder graan is heel gewoon in de biologische landbouw, maar grote uitzondering in de gangbare graanteelt. Waarom? Omdat men denkt dat het niet kan. Klavers zijn immers gevoelig voor de meeste herbiciden en het graan staat dichter op elkaar waardoor de klavers minder licht krijgen. Maar deze landbouwmethode heeft vele voordelen, voor de boer, de bodem én voor akkervogels. Voor de boer betekent het minder bewerking van het land, reductie in (kunst)mestgebruik en een gezondere bodem. Voor akkervogels is het graanstoppelveld met het klavermengsel een cruciaal landschap voor akkervogels waar zij veel voedsel vinden en zich kunnen verschuilen.
Bij zo’n 20 akkerbouwerbedrijven, waaronder twee proefbedrijven, werd er in 2023-2024 gezaaid. Er werd geëxperimenteerd met zaaitijdstip en verschillende herbiciden. Hoewel het niet overal lukte, is iedereen enthousiast en is er veel geleerd. Het enthousiasme bleek wel toen er 100 akkerbouwers op 14 januari een webinar volgden, waarin de belangrijkste lessen uit de pilot werden gepresenteerd.
1001ha
De campagne 1001ha biedt boeren oplossing om te werken aan stikstofreductie en biodiversiteitsherstel. De kortingscampagne 1001ha heeft al 1800 melkveehouders laten experimenteren met kruidenrijk grasland. Driekwart van de boeren wil hier mee verder, nadat zij merken dat de melkopbrengst gelijk blijft met 500 kg minder stikstof, 1000 kg minder CO2 uitstoot en meer biodiversiteit. Ook zaaiden via de campagne al 500 akkerbouwers biodiverse groenbemestermengsels en plantten volgende week 180 boeren ruim 27.000 bomen.
