Johan van de Zande heeft een akkerbouwbedrijf op de Zeeuwse klei. Daar verbouwt hij wintertarwe, graszaad, bieten en – eens in de paar jaar – vlas. Door de campagne van 1001ha kwam hij voor het eerst in aanraking met groenbemestermengsels. Dankzij de vlinderbloemigen in het mengsel gebruikte hij dit seizoen een kwart minder mest. ‘’Door het natte voorjaar zijn de bieten laat gezaaid, maar ze staan er echt goed bij.’’
Half augustus vorig jaar zaaide Johan de groenbemestermengsels in op de graanstoppels van de wintertarwe. Een voorbewerking was niet nodig: hij kon direct met de rotoreg met een zaaimachine erachter het land op. Alle 7 soorten uit het mengsel kwamen op.
In de winter gebeurde er iets opmerkelijks: plots stond er een schapenboer op het erf met de vraag of zijn schapen misschien op het groenbemesterperceel van Johan mochten weiden. De schapen van Jan Kaljouw doen aan ecologisch natuurbeheer. ’s Zomers begrazen ze vooral land van gemeenten en terreinbeheerders, maar ’s winters zoeken ze hun voedsel bij boeren. Vooral na 1 februari, wanneer veehouders hun gras graag met rust willen laten om te laten groeien voor het naderende seizoen, zijn groenbemesterpercelen een uitkomst voor Jan. En voor de boer biedt het ook voordelen: maaien of klepelen is niet meer nodig. Dit scheelt kosten aan diesel en arbeid en voorkomt verdichting van de bodem. ‘’Een schaap heeft vier poten en weegt maar 80 kilo, dus die bodemdruk per vierkante centimeter is niet zo groot’’, aldus Jan. Bovendien zorgen de schapen voor gratis bemesting met verteerde groenbemester en daarmee extra organische stof – een cadeautje voor het bodemleven.
Na de groenbemesters zijn er op dit perceel bieten ingezaaid. Een stikstofmonster wees uit dat er 40 kilogram minder stikstof dan gewoonlijk hoefde worden toegevoerd, gelijk aan 25% van het totaal. De vlinderbloemigen in het groenbemestermengsel hadden die 25% zelf uit de lucht gehaald en in de grond gebracht. Dat scheelt dus flink in de kosten, en ook in de uitstoot: een kilogram zuivere stikstof is verantwoordelijk voor een uitstoot van 8,8 kg CO2-equivalenten, berekend over de hele keten van de productie van kunstmest. Dankzij de groenbemesters heeft Johan afgelopen jaar dus 352 kg CO2 bespaard!
Ben je akkerbouwer in Zeeland en wil je ook je groenbemesterpercelen laten begrazen door schapen? Neem contact op met Jan Kaljouw.
